Dit artikel is ook te downloaden als Word document: klik.

Jump naar de reactie van de BSID auteurs op dit artikel, en het commentaar daar weer op van Peter Tellegen.

Waarschuwing voor gebruik normtabellen BSID-II-NL Peter Tellegen mei 2005 Tests & Test-research . In 2000 is bij Swets Test Publishers de BSID-II-NL verschenen (Van der Meulen, Ruiter, Lutje Spelberg & Smrkovsky) Dit is de Nederlandse versie van de Bayley Scales of Infant Development-II die ontwikkeld is door Nancy Bayley. De test is de opvolger van de BOS 2-30 (Van der Meulen & Smrkovsky). De BSID-II is bedoeld voor kinderen in de ontwikkelingsleeftijd van 1 tot en met 42 maanden. Onder orthopedagogen is dit een van de meest gebruikte ontwikkelingsschalen. De test wordt toegepast bij het onderzoeken en volgen van kinderen met risico op een ontwikkelingsachterstand of –stoornis. Met de test kan worden bepaald of een kind presteert zoals op een bepaalde leeftijd mag worden verwacht, om te bezien of het kind geschikt is voor een interventieprogramma en of toegepaste interventie vooruitgang laat zien. Gestandaardiseerde observaties van gedragingen die op een gestructureerde manier worden uitgelokt, worden voor de resultaten van de Mentale schaal omgezet in ontwikkelingsindices en/of ontwikkelingsleeftijden. De indices hebben een gemiddelde van 100 en een standaarddeviatie van 15. De score van de Mentale schaal (MS) is derhalve goed vergelijkbaar met het IQ. De scores op de BSID-II worden gebruikt in het kader van de behandeling en begeleiding van zeer jonge kinderen en op grond van de testuitkomst kunnen belangrijke beslissingen worden genomen. Het is daarom zeer belangrijk dat de normen, betrouwbaarheid en validiteit van een dergelijke test aan hoge eisen voldoen. De test wordt nu echter al een aantal jaren gebruikt zonder dat de Technische handleiding met informatie over deze aspecten is verschenen. Dat de test wordt gebruikt zonder dat men zich een oordeel kan vellen over de kwaliteit is niet verantwoord. In dit artikel wordt ingegaan op het aspect van de nauwkeurigheid van de leeftijdsnormen. In diverse publicaties (o.a. met betrekking tot de WISC-III NL en de WAIS-III NL) hebben wij erop gewezen dat grote systematische fouten worden gemaakt bij de berekening van IQ-scores indien bij de normering de leeftijdsgroepen te breed worden genomen. Een verschil in leeftijd van 1 dag kan dan betekenen dat het IQ opeens 6 of 8 punten naar beneden gaat. Tot nu toe was een verschil in IQ-score van 21 punten zoals bij de WAIS-III bij de overgang van 65 naar 66 jaar, wel heel extreem. Maar ook bij de BSID-II blijken dergelijke extreme verschillen in scores op de Mentale schaal regelmatig op te treden bij overgang van de ene naar de andere normtabel. Dit ondanks het gegeven dat de normtabellen tot de leeftijd van 1 jaar per halve maand worden gegeven en daarna per maand. De veranderingen in de ontwikkeling gaan echter zo snel dat meer gedifferentieerde normtabellen bij de BSID-II een noodzaak zijn. Hieronder worden enkele voorbeelden gegeven van een ruwe score (RS) op de Mentale schaal en de daarbijbehorende Mentale score (MS) in twee opeenvolgende leeftijdsgroepen. Tabel 1: discrepanties in MS-score bij overgang leeftijdsgroep . RS leeftijdsgroep MS leeftijdsgroep MS verschil 12 1 maand 104 1,5 maand 81 23 punten 14 1 maand 114 1,5 maand 90 24 punten 16 1 maand 125 1,5 maand 100 25 punten 18 1,5 maand 110 2 maanden 85 25 punten 45 4 maanden 116 4,5 maand 97 19 punten 90 12 maanden 122 13 maanden 107 15 punten 95 14 maanden 109 15 maanden 96 13 punten 135 24 maanden 108 25 maanden 101 7 punten 177 41 maanden 125 42 maanden 113 12 punten De verschillen zijn erg groot, vooral bij de leeftijd tot een half jaar. Hier worden systematische fouten gemaakt van 10 tot 15 punten bij de overgang van leeftijdsgroep. De scores zijn dan eigenlijk alleen nauwkeurig in het midden van het leeftijdsinterval. Als de leeftijd daar enkele dagen van afwijkt, is de systematische fout al 5 punten groot. De conclusie kan niet anders zijn dan dat het gebruik van de BSID-II met de huidige normtabellen onverantwoord is. Een juiste berekening van de genormeerde scores vereist veel meer gedifferentieerde normtabellen die bij de jongste kinderen per dag of per twee dagen gegeven zouden moeten worden. De voor de hand liggende oplossing is echter een simpel computerprogramma waarmee de genormeerde scores kunnen worden berekend. Aangezien de normering is uitgevoerd door middel van een continu normeringsmodel, is dit programma in principe al klaar. Naar verluidt is het uitbrengen van het programma echter door de uitgever tegengehouden aangezien het niet past in hun Test Manager. Gezien de prijs voor de BSID-II van bijna tweeduizend euro, zou het toch geen probleem moeten zijn om een dergelijk programma als losse applicatie bij de test te leveren. Nog een voorbeeld Een kind dat geboren is op 12 maart 2005 en dat getest wordt 19 april 2005 heeft een ruwe score van 12. De Mentale schaalscore van dit kind (vergelijkbaar met het IQ) is 104. Een kind dat geboren is op 12 april 2005 en dat getest wordt op 20 mei 2005 heeft ook een ruwe score van 12. Nu is de Mentale score echter 81. Dit is het gevolg van het feit dat het tweede kind in een oudere normgroep komt. In dit voorbeeld zijn beide kinderen echter even oud, nl. 38 dagen. Het ene kind zal beschouwd worden als normaal functionerend terwijl bij het andere kind wordt geconstateerd dat van een aanzienlijke ontwikkelingsachterstand sprake is. Wat toch steekt in deze situatie, en de BSID is hierin niet uniek, is het feit dat dergelijke fouten gemakkelijk voorkomen kunnen worden maar dat dit blijkbaar niet belangrijk wordt geacht. Omdat veel diagnostici hier gelukkig anders over denken zullen we deze zomer op de website van Tests- en Test-research een programma aanbieden waarmee de normscores op de BSID-II wel nauwkeurig kunnen worden berekend.

to top			to top